狱中上梁王书注音版
狱中上梁王书注音版
狱中上梁王书拼音版
yù zhōng shàng liáng wáng shū
狱中上梁王书
chén wén zhōng wú bù bào , xìn bù jiàn yí , chén cháng yǐ wéi rán , tú xū yǔ ěr 。 xī jīng kē mù yān dān zhī yì , bái hóng guàn rì , tài zǐ wèi zhī ; wèi xiān shēng wéi qín huà cháng píng zhī shì , tài bái shí mǎo , zhāo wáng yí zhī 。 fū jīng biàn tiān dì ér xìn bù yù liǎng zhǔ , qǐ bù āi zāi ! jīn chén jìn zhōng jié chéng , bì yì yuàn zhī , zuǒ yòu bù míng , zú cóng lì xùn , wèi shì suǒ yí 。 shì shǐ jīng kē 、 wèi xiān shēng fù qǐ , ér yàn 、 qín bù wù yě 。 yuàn dà wáng shú chá zhī 。
臣闻忠无不报,信不见疑,臣常以为然,徒虚语耳。昔荆轲慕燕丹之义,白虹贯日,太子畏之;卫先生为秦画长平之事,太白食昴,昭王疑之。夫精变天地而信不谕两主,岂不哀哉!今臣尽忠竭诚,毕议愿知,左右不明,卒从吏讯,为世所疑。是使荆轲、卫先生复起,而燕、秦不寤也。愿大王孰察之。
xī yù rén xiàn bǎo , chǔ wáng zhū zhī ; lǐ sī jié zhōng , hú hài jí xíng 。 shì yǐ jī zǐ yáng kuáng , jiē yú bì shì , kǒng zāo cǐ huàn yě 。 yuàn dà wáng chá yù rén 、 lǐ sī zhī yì , ér hòu chǔ wáng 、 hú hài zhī tīng , wú shǐ chén wéi jī zǐ 、 jiē yú suǒ xiào 。 chén wén bǐ gān pōu xīn , zǐ xū chī yí , chén shǐ bù xìn , nǎi jīn zhī zhī 。 yuàn dà wáng shú chá , shǎo jiā lián yān 。
昔玉人献宝,楚王诛之;李斯竭忠,胡亥极刑。是以箕子阳狂,接舆避世,恐遭此患也。愿大王察玉人、李斯之意,而后楚王、胡亥之听,毋使臣为箕子、接舆所笑。臣闻比干剖心,子胥鸱夷,臣始不信,乃今知之。愿大王孰察,少加怜焉。
yǔ yuē :“ yǒu bái tóu rú xīn , qīng gài rú gù 。” hé zé ? zhī yǔ bù zhī yě 。 gù fán wū jī táo qín zhī yàn , jiè jīng kē shǒu yǐ fèng dān shì ; wáng shē qù qí zhī wèi , lín chéng zì jǐng yǐ què qí ér cún wèi 。 fū wáng shē 、 fán wū jī fēi xīn yú qí 、 qín ér gù yú yàn 、 wèi yě , suǒ yǐ qù èr guó 、 sǐ liǎng jūn zhě , xíng hé yú zhì , mù yì wú qióng yě 。 shì yǐ sū qín bù xìn yú tiān xià , wèi yàn wěi shēng ; bái guī zhàn wáng liù chéng , wèi wèi qǔ zhōng shān 。 hé zé ? chéng yǒu yǐ xiāng zhī yě 。 sū qín xiāng yàn , rén è zhī yān wáng , yān wáng àn jiàn ér nù , shí yǐ jué tí ; bái guī xiǎn yú zhōng shān , rén è zhī yú wèi wén hóu , wén hóu cì yǐ yè guāng zhī bì 。 hé zé ? liǎng zhǔ èr chén , pōu xīn xī gān xiāng xìn , qǐ yí yú fú cí zāi !
语曰:“有白头如新,倾盖如故。”何则?知与不知也。故樊於期逃秦之燕,借荆轲首以奉丹事;王奢去齐之魏,临城自刭以却齐而存魏。夫王奢、樊於期非新于齐、秦而故于燕、魏也,所以去二国、死两君者,行合于志,慕义无穷也。是以苏秦不信于天下,为燕尾生;白圭战亡六城,为魏取中山。何则?诚有以相知也。苏秦相燕,人恶之燕王,燕王按剑而怒,食以駃騠;白圭显于中山,人恶之于魏文侯,文侯赐以夜光之璧。何则?两主二臣,剖心析肝相信,岂移于浮辞哉!
gù nǚ wú měi è , rù gōng jiàn dù ; shì wú xián bù xiào , rù cháo jiàn jí 。 xī sī mǎ xǐ bìn jiǎo yú sòng , zú xiāng zhòng shān ; fàn jū lā xié zhé chǐ yú wèi , zú wéi yīng hóu 。 cǐ èr rén zhě , jiē xìn bì rán zhī huà , juān péng dǎng zhī sī , xié gū dú zhī jiāo , gù bù néng zì miǎn yú jí dù zhī rén yě 。 shì yǐ shēn tú dí dǎo yōng zhī hé , xú yǎn fù shí rù hǎi , bù róng yú shì , yì bù gǒu qǔ bǐ zhōu yú cháo yǐ yí zhǔ shàng zhī xīn 。 gù bǎi lǐ xī qǐ shí yú dào lù , miào gōng wěi zhī yǐ zhèng ; nìng qī fàn niú chē xià , huán gōng rèn zhī yǐ guó 。 cǐ èr rén zhě , qǐ sù huàn yú cháo , jiè yù yú zuǒ yòu , rán hòu èr zhǔ yòng zhī zāi ? gǎn yú xīn , hé yú xíng , jiān rú jiāo qī , kūn dì bù néng lí , qǐ huò yú zhòng kǒu zāi ? gù piān tīng shēng jiān , dú rèn chéng luàn 。 xī lǔ tīng jì sūn zhī shuō zhú kǒng zǐ , sòng rèn zǐ rǎn zhī jì qiú mò zhái 。 fū yǐ kǒng 、 mò zhī biàn , bù néng zì miǎn yú chán yú , ér èr guó yǐ wēi 。 hé zé ? zhòng kǒu shuò jīn , jī huǐ xiāo gǔ yě 。 qín yòng róng rén yóu yú ér bó zhōng guó , qí yòng yuè rén zǐ zāng ér qiáng wēi 、 xuān 。 cǐ èr guó qǐ xì yú sú , qiān yú shì , xì qí piān zhī fú cí zāi ? gōng tīng bìng guān , chuí míng dāng shì 。 gù yì hé zé hú yuè wéi xiōng dì , yóu yú , zǐ zāng shì yǐ ; bù hé zé gǔ ròu wéi chóu dí , zhū 、 xiàng 、 guǎn 、 cài shì yǐ 。 jīn rén zhǔ chéng néng yòng qí 、 qín zhī míng , hòu sòng 、 lǔ zhī tīng , zé wǔ bó bù zú móu , ér sān wáng yì wéi yě 。
故女无美恶,入宫见妒;士无贤不肖,入朝见嫉。昔司马喜膑脚于宋,卒相中山;范雎拉胁折齿于魏,卒为应侯。此二人者,皆信必然之画,捐朋党之私,挟孤独之交,故不能自免于嫉妒之人也。是以申徒狄蹈雍之河,徐衍负石入海,不容于世,义不苟取比周于朝以移主上之心。故百里奚乞食于道路,缪公委之以政;甯戚饭牛车下,桓公任之以国。此二人者,岂素宦于朝,借誉于左右,然后二主用之哉?感于心,合于行,坚如胶漆,昆弟不能离,岂惑于众口哉?故偏听生奸,独任成乱。昔鲁听季孙之说逐孔子,宋任子冉之计囚墨翟。夫以孔、墨之辩,不能自免于谗谀,而二国以危。何则?众口铄金,积毁销骨也。秦用戎人由余而伯中国,齐用越人子臧而强威、宣。此二国岂系于俗,牵于世,系奇偏之浮辞哉?公听并观,垂明当世。故意合则胡越为兄弟,由余,子臧是矣;不合则骨肉为仇敌,朱、象、管、蔡是矣。今人主诚能用齐、秦之明,后宋、鲁之听,则五伯不足侔,而三王易为也。
shì yǐ shèng wáng jué wù , juān zi zhī zhī xīn , ér bù shuō tián cháng zhī xián , fēng bǐ gān zhī hòu , xiū yùn fù zhī mù , gù gōng yè fù yú tiān xià 。 hé zé ? yù shàn wáng yàn yě 。 fū jìn wén qīn qí chóu , qiáng bó zhū hóu ; qí huán yòng qí chóu , ér yī kuāng tiān xià 。 hé zé ? cí rén yīn qín , chéng jiā yú xīn , bù kě yǐ xū cí jiè yě 。
是以圣王觉寤,捐子之之心,而不说田常之贤,封比干之后,修孕妇之墓,故功业覆于天下。何则?欲善亡厌也。夫晋文亲其雠,强伯诸侯;齐桓用其仇,而一匡天下。何则?慈仁殷勤,诚加于心,不可以虚辞借也。
zhì fū qín yòng shāng yāng zhī fǎ , dōng ruò hán 、 wèi , lì qiáng tiān xià , zú chē liè zhī 。 yuè yòng dài fū zhǒng zhī móu , qín jìn wú ér bó zhōng guó , suì zhū qí shēn 。 shì yǐ sūn shū áo sān qù xiāng ér bù huǐ , yú líng zǐ zhòng cí sān gōng wéi rén guàn yuán 。 jīn rén zhǔ chéng néng qù jiāo ào zhī xīn , huái kě bào zhī yì , pī xīn fù , jiàn qíng sù , duò gān dǎn , shī dé hòu , zhōng yǔ zhī qióng dá , wú ài yú shì , zé jié zhī quǎn kě shǐ dāi yáo , zhí zhī kè kě shǐ cì yóu , hé kuàng yīn wàn chéng zhī quán , jiǎ shèng wáng zhī zī hū ! rán zé jīng kē zhàn qī zú , yào lí fán qī zi, qǐ zú wéi dà wáng dào zāi !
至夫秦用商鞅之法,东弱韩、魏,立强天下,卒车裂之。越用大夫种之谋,禽劲吴而伯中国,遂诛其身。是以孙叔敖三去相而不悔,於陵子仲辞三公为人灌园。今人主诚能去骄傲之心,怀可报之意,披心腹,见情素,堕肝胆,施德厚,终与之穷达,无爱于士,则桀之犬可使呔尧,跖之客可使刺由,何况因万乘之权,假圣王之资乎!然则荆轲湛七族,要离燔妻子,岂足为大王道哉!
chén wén míng yuè zhī zhū , yè guāng zhī bì , yǐ àn tóu rén yú dào , zhòng mò bù àn jiàn xiāng miǎn zhě 。 hé zé ? wú yīn ér zhì qián yě 。 pán mù gēn dǐ , lún qūn lí qí , ér wéi wàn chéng qì zhě , yǐ zuǒ yòu xiān wéi zhī róng yě 。 gù wú yīn ér zhì qián , suī chū suí zhū hé bì , zhī yuàn jié ér bù jiàn dé ; yǒu rén xiān yóu , zé kū mù xiǔ zhū , shù gōng ér bù wàng 。 jīn fū tiān xià bù yī qióng jū zhī shì , shēn zài pín léi , suī méng yáo 、 shùn zhī shù , xié yī 、 guǎn zhī biàn , huái lóng féng 、 bǐ gān zhī yì , ér sù wú gēn dǐ zhī róng , suī jié jīng shén , yù kāi zhōng yú dāng shì zhī jūn , zé rén zhǔ bì xí àn jiàn xiāng miǎn zhī jì yǐ 。 shì shǐ bù yī zhī shì bù de wéi kū mù xiǔ zhū zhī zī yě 。
臣闻明月之珠,夜光之璧,以闇投人于道,众莫不按剑相眄者。何则?无因而至前也。蟠木根柢,轮囷离奇,而为万乘器者,以左右先为之容也。故无因而至前,虽出随珠和璧,祗怨结而不见德;有人先游,则枯木朽株,树功而不忘。今夫天下布衣穷居之士,身在贫羸,虽蒙尧、舜之术,挟伊、管之辩,怀龙逢、比干之意,而素无根柢之容,虽竭精神,欲开忠于当世之君,则人主必袭按剑相眄之迹矣。是使布衣之士不得为枯木朽株之资也。
shì yǐ shèng wáng zhì shì yù sú , dú huà yú táo jūn zhī shàng , ér bù qiān hū bēi cí zhī yǔ , bù duó hū zhòng duō zhī kǒu 。 gù qín huáng dì rèn zhōng shù zǐ méng jiā zhī yán , yǐ xìn jīng kē , ér bǐ shǒu qiè fā ; zhōu wén wáng liè jīng wèi , zài lǚ shàng guī , yǐ wàng tiān xià 。 qín xìn zuǒ yòu ér wáng , zhōu yòng wū jí ér wáng 。 hé zé ? yǐ qí néng yuè luán jū zhī yǔ , chí yù wài zhī yì , dú guān hū zhāo kuàng zhī dào yě 。
是以圣王制世御俗,独化于陶钧之上,而不牵乎卑辞之语,不夺乎众多之口。故秦皇帝任中庶子蒙嘉之言,以信荆轲,而匕首窃发;周文王猎泾渭,载吕尚归,以王天下。秦信左右而亡,周用乌集而王。何则?以其能越挛拘之语,驰域外之议,独观乎昭旷之道也。
jīn rén zhǔ shěn chǎn yú zhī cí , qiān wéi qiáng zhī zhì , shǐ bù jī zhī shì yǔ niú jì tóng zào , cǐ bào jiāo suǒ yǐ fèn yú shì yě 。
今人主沈谄谀之辞,牵帷廧之制,使不羁之士与牛骥同皁,此鲍焦所以愤于世也。
chén wén shèng shì rù cháo zhě bù yǐ sī wū yì , dǐ lì míng hào zhě bù yǐ lì shāng xíng 。 gù lǐ míng shèng mǔ , zēng zǐ bù rù ; yì hào zhāo gē , mò zǐ huí chē 。 jīn yù shǐ tiān xià liáo kuò zhī shì lóng yú wēi zhòng zhī quán , xié yú wèi shì zhī guì , huí miàn wū xíng , yǐ shì chǎn yú zhī rén , ér qiú qīn jìn yú zuǒ yòu , zé shì yǒu fú sǐ kū xué yán sǒu zhī zhōng ěr , ān yǒu jìn zhōng xìn ér qū què xià zhě zāi !
臣闻盛饰入朝者不以私污义,底厉名号者不以利伤行。故里名胜母,曾子不入;邑号朝歌,墨子回车。今欲使天下寥廓之士笼于威重之权,胁于位势之贵,回面污行,以事谄谀之人,而求亲近于左右,则士有伏死堀穴岩薮之中耳,安有尽忠信而趋阙下者哉!